ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد دو ژنوتیپ امیـدبخش نخـود دیم درکشت پاییزه و انتظاری در مزارع زارعین

کشت بهاره و استفاده از توده‌های بومی را می‌توان از جمله موارد مؤثر در کم بودن عملکرد نخود دیم در واحد سطح ذکر نمود. این بررسی به منظور مقایسه عملکرد دانه‌ دو ژنوتیپ نخود دیم (سارال و ILC 482) در کشت پاییزه و انتظاری طی دو سال زراعی (93-1391) در اراضی زارعین منطقه آغجه‌کهل مراغه اجرا شد. طرح آماری مورد استفاده کرت‌های خرد شده (اسپلیت پلات) بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بود. زمان کشت (پاییزه و انتظاری) در کرت‌های اصلی و دو ژنوتیپ نخود در کرت‌های فرعی قرار داشتند. برخی صفات زراعی (ارتفاع بوته، وزن صد دانه، بیوماس خشک، ارتفاع اولین غلاف از سطح خاک، تعداد غلاف و دانه در بوته و تعداد شاخه‌های فرعی) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج تجزیه مرکب (دو ساله) نشان داد که تاریخ کشت فقط بر ارتفاع بوته اثر معنی‌داری داشت.کشت در مهر ماه (کشت پاییزه) سبب افزایش ارتفاع بوته به میزان 12 درصد نسبت به کشت انتظاری شد. اگرچه تفاوت بین تاریخ‌های کاشت از نظر آماری معنی‌دار نبود ولی کشت در مهر ماه سبب افزایش 24 درصدی عملکرد دانه نسبت به کشت انتظاری شد. اثر ساده عامل ژنوتیپ‌ و نیز اثر متقابل ژنوتیپ در تاریخ کاشت بر عملکرد دانه از نظر آماری معنی‌دار نبود که حاکی از قابلیت نسبتاً یکسان هر دو ژنوتیپ برای کشت پاییزه و انتظاری در منطقه است.